Россия қурол яратиш ва ишлаб чиқариш бўйича етакчи ўринда туради. “Армата” платформасига асосланган оғир пиёдалар жанговар машинаси (БМП) сифатли технологик жадал олдинга қадамдир. Янги БМП глобал қурол бозорида талабга эга бўлиши аниқ.
Ўрмаловчи платформадаги “Армата” БМПси пиёда аскарларни етказиш ва олдинги қаторда қўшинларни жанговар қўллаб-қувватлашга мўлжалланган. Қурол-яроғи, маневрлилиги ва мудофаа тизимлари Т-15 БМПсига танклар билан бир қаторда ишлашга имкон беради. Бироқ, оғир БМПнинг ускуналари жойлашинуви "энг яқин қариндоши" - Т-14 танкидан фарқ қилади. Двигател олд қисмида, ўртада - бошқарув бўлими, орқа қисмида - десант жойлашган. Қурол ва ўқ-дорилар масофадан бошқариладиган мутлоқ хайдовчисиз минорада жойлашган. БМП Т-15 ички макони ва ҳаётни қўллаб-қувватлаш тизимларини ташкил этиш экипаж ва десантга уч кун давомида машинадан чиқмасдан жанговар вазифаларни бажаришга имкон беради.
Машина экипажнинг уч аъзоси томонидан бошқарилади, десант бўлимида 9 та тўлиқ жиҳозланган мотоўқчи жойлашган (БМП-2 ва БМП-3да 7тадан десантчи). БМП Т-15 нинг ўлчамлари ва массаси (узунлиги - 9,5 м, кенглиги - 4,8 м, баландлиги - 3,5 м, оғирлиги - 55 тонна). У 2В-12-3А дизел двигател билан жиҳозланган, 1500 от кучига эга, 5 метр чуқурликдаги (туби бўйлаб) сув тўсиқларини енгиб ўтиши мумкин, паст-баланд йўлларда 50 км/соат тезликда, магистралда эса 75 км/с гача тезлаша олади. Сафар масофаси - 500 км.
Россия армиясининг Т-15 “Армата” БМПсига эҳтиёжи жуда катта. Янги жанговар машина мотоўқчи қисмларнинг техник жиҳозланишини сифат жиҳатидан яхшиланишини ва жанг майдонида зирҳли транспорт воситаларидан фойдаланиш бўйича янги тушунчаларни жорий этишни кафолатлайди. Ягона “Армата” платформасида Т-14 БМПси ва Т-15 танклари қўшинларга етказиб бериш синхрон тарзда амалга оширилади, чунки иккала машина ҳам интеграциялашган ҳолда жанговар ҳаракатларга мўлжалланган.
Ноёб хавфсизлик
Дунёда мавжуд бўлган барча пиёдалар жанговар машиналари душманнинг танкга қарши воситаларига заиф, аммо бу Т-15 БМПга тегишли эмас. Хавфсизлик “Армата” оиласининг асосий хусусиятидир. Т-15нинг муҳим конструкторлик хусусияти – бу экипаж (командир, механик-хайдовчи ва оператор) жойлашган зирҳли капсунанинг ўқ-дорилар ва двигател бўлинмасидан ажралиб туриши ва экипаж ва десантчиларни миналарга қарши мулжалланган корпуси. Т-15нинг танкга қарши қуролларга қарши кўп қатламли, кўп даражали мудофаа тизими алоҳида эътиборга лойиқ.
Оптико-электрон бостириш комплекси ва нурланишни аниқловчи сенсорлар тизими (душманни лазерли нишонга олувчи ёки душманларни масофасини аниқловчи) зич аэрозолли пардани вужудга келтириши учун тутун гранаталарини автоматик равишда отишга имкон беради.
Асосий ишни "Афганит" ҳар томонлама фаол мудофаа тизими бажаради - автоматлаштирилган тизим душманнинг танкларга қарши ракеталарини БМПга яқинлашаётган пайтида аниқлайди ва уларни уриб туширади (машина корпусига тегизмасдан). "Афганит" жавоб зарбасини бериш мақсадида душман ракетасининг учирилиши ҳудудини ҳам аниқлай олади.
Агар душманнинг снарядлари "Афганит" мудофаасини енгиб ўтолса, ишга "Малахит" динамик ҳимоя мажмуаси тушади. Иккала тизим ҳам Т-15га ишончли ҳимоя чизиқларини таъминлайди, аммо композит ва пўлатдан ясалган асосий зирҳли корпус ҳам зарбага дош бера олади. Бундан ташқари, машинада радиоэлектрон кураш воситалари ҳам мавжуд бўлиб, улар сунъий йўлдош навигацияси ва радиосигналларини босиб туради ва душманнинг снарядлари ва ракеталарини йўлдан уради. Тубидаги минага қарши ҳимояланиш ҳатто кучли фугаснинг зарба тўлқинини ўчиришга қодир. БМПнинг қувват тизимининг олд томонда жойланиши экипаж ва десант учун қўшимча ҳимояни яратади.
Дунёда хавфсизлик нуқтаи назаридан унга тенглашадиган аналог йўқ. Т-15 оғир пиёдалар жанговар машинаси Германиянинг Пумасини (Schützenpanzer Puma) дан устундир, у ҳозирда Бундесвердаги "Мардер" (Marder) БМПси ўрнига қабул қилинмоқда. Фақатгина баъзи ҳусусиятлар бўйича Исроилнинг Namer зирҳли машинаси у билан рақобатлаша олади.
Барбод қилувчи қудрат
Маҳаллий можаролардаги (ва шаҳар жангларида) янги тактика пиёдалар жанговар машиналарини чидамлироқ қилишни талаб қилди. Энг сўнгги Россия БМПси танк зирҳига эга, пиёдаларни ишончли ҳимоясини таъминлайди ва деярли ҳар қандай душман билан жангга кириша олади. Т-15 дала ва шаҳар шароитида бир хил даражада муваффақиятли ҳаракат қилади.
Т-15 нинг асосий қуроли 57 ммли "Кинжал" кесма автомат замбаракли жанговар модули ва "Атака Т" танкга қарши ракета тизими. Бошқарувчисиз жанговар модул масофадан бошқариладиган айланма жанговар тизим шаклида яратилган. 57 мм тезкор ўқ отадиган қурол 1400 метргача бўлган масофада зирҳни урувчи ва юқори портловчи қисмларга эга бўлган ер ва ҳаво нишонларини йўқ қилишга мўлжалланган. 9М120 “Атака” танкга қарши бошқарилувчи ракеталар зирҳланган нишонларга (фаол мудофаа тизимли) 10 кмгача масофада зарба бера олади. Душман тирик кучига қарши курашнинг қўшимча воситаси - 7,62 мм ПКТМ пулемётидир. Автоматлаштирилган тизим оптик локатор ёрдамида нишонларни фаол ва пассив режимларда қидириш ва кузатишга қодир. Масалан, ниқобланган снайперларни аниқлаш, бир вақтнинг ўзида иккита нишонга олиш ва ўт очиш.
Таъкидлаш жоиз, НАТО мамлакатларининг БМП-ларидан фарқли ўлароқ, Т-15 жанговар модуллари телевизион ва инфрақизил оптик қурилмалар ёрдамида пассив аниқлашни қўллаб учувчи аппаратлар билан яқин жангда ҳавога қарши мудофаа режимини таъминлайди.
Т-15 деярли барча қуруқликдаги нишонларга (шу жумладан танкларни), ҳужумчи самолётларга, Apache туридаги танкка қарши вертолётларига ва MQ-1 Predator ҳужум дронларига зарба бериб уриб тушириши мумкин.
Жанговар интеграция
Ягона тактик бўлинмаларни бошқариш тизимида (ЕСУ ТЗ) Т-15 аниқланган нишонлар тўғрисидаги маълумотларни бошқа машиналарга интеграциялашган ҳолда узатишга қодир ва йўқ қилишга нишонларни қабул қилиши мумкин - қуролга ёки позициясига мос. Бу қўшинларни жанговар ташкил этишнинг сифат жиҳатидан янги даражаси.
Шундай қилиб, Т-15 ҳар қандай душманга қарши танк ва мотоўқчи пиёдалар қўшинлари таркибида асосий кўп мақсадли жанговар восита сифатида - ҳатто ядровий қурол ёки бошқа турдаги қирғин қуролларидан фойдаланиш шароитида ҳам маневрли жанговар ҳаракатлар олиб боришга мўлжалланган.
Т-15 нинг жанговар маълумот-бошқарув тизимининг (БИУС) олдинги авлодларнинг БМП-ларига нисбатан анча юқори даражадаги бошқарувини таъминлайди. БИУС БМП экипажига машина техник ҳолати тўғрисида тўлиқ маълумот беради ва бу экипажга бевосита жанговар вазифаларни бажаришга имкон беради.
Т-15 БМПси ҳинд ҳарбий раҳбарларини мамнун қилгани бежиз эмас. Шунингдек, Ироқ, Кувайт, Таиланд ва Покистон армиялари ҳам сўнгги БМПларни сотиб олиш масаласини кўриб чиқмоқдалар. Россия ўнлаб мамлакатларга М2 Bradley БМПсини етказиб беришни давом эттираётган америкаликлар билан қурол бозорида ушбу йўналишда муваффақиятли рақобатлашиши мумкин. Россия ва хориж ҳарбий экспертларнинг фикрига кўра, Т-15 узоқ йиллар давомида хорижий конструкторлик бюроларида тақлид қилиш намунаси бўлиб қолади.
